Heel goed nieuws, goed nieuws en minder goed nieuws als antwoord op deze vraag.
Bij derealisatie ervaar je het leven op een compleet andere manier dan dat je voorheen gewend was waardoor de twijfel wellicht toeslaat of je wel helemaal in orde bent. Dat is heel begrijpelijk omdat hetgeen je ervaart geen algemeen goed is binnen onze maatschappij. Wees gerust, je bent okay tegelijkertijd hoop je misschien dat het snel voorbij gaat en vraag je je af wat je ertegen kunt doen.
Laten we eerst beginnen met een opsomming van wat ervaren kan worden in verschillende bewoording zodat je het indien nodig kunt herkennen en weet dat we het hier over hetzelfde hebben. Of wanneer je er vanwege een geliefde of een bekende die er mee te maken heeft, meer over wilt weten. Misschien ben je zelf therapeut of psycholoog en ben je op zoek naar een andere kijk op dit fenomeen en inzicht buiten het paradigma waarin je bent opgeleid.
Wat kan ervaren worden bij derealisatie:
de wereld komt je onecht, droom- of cartoonachtig voor
de wereld om je heen is twee dimensionaal; objecten zijn plat en er zit niets achter of in
het leven lijkt zich binnen een vacuüm af te spelen
de wereld om je heen lijkt veel kleiner of juist oneindig ruim
voorwerpen worden als kleiner of juist als groter ervaren
het is alsof je een kijkdoos inkijkt waarbij je ogen de gaten van de kijkdoos zijn
mensen, dieren en dingen zijn als een hologram
de wereld komt doorzichtig over alsof het van glas gemaakt is
het is alsof je in een theater zit en alles zich voor je afspeelt
de lichamen van de mensen om je heen zijn als lege hulzen
niemand bestaat echt, iedereen is al ‘dood’
de wereld komt je voor als een volle leegte
“Metaforisch gezegd, ben je als het ware uit je mind gevallen. Wanneer je dat zelf niet eerder ervaren hebt, is dat ook niet voor te stellen en vaak ook niet iets waarvan we de mogelijkheid overwegen.”
De kijk op derealisatie vanuit de gezondheidszorg.
In onze westerse maatschappij heerst een algeheel gebrek aan algemene kennis over onze diepste natuur als mens en wat het leven werkelijk is, voorbij de perceptie via ons geconditioneerde denken. Vandaar ook dat de psychologische gezondheidszorg als onderdeel van onze maatschappij, deze bewustzijnstoestand beschouwt als een dissociatiestoornis.
Het kan een hele opluchting zijn wanneer je ontdekt dat er een naam is voor datgene wat je ervaart en dat het hier gaat om een fenomeen wat bekend is binnen de mentale zorg. Tegelijkertijd impliceert stoornis ook dat er iets mis zou zijn met je psyche wat in mijn beleving beslist niet het geval is.
Mijn ervaring is dat de hierboven omschreven bewustzijnstoestand niet werkelijk begrepen wordt in de reguliere zorg, vandaar dat men op zoek is naar een adequate behandeling maar deze niet kan vinden. Dat is op zich niet zo verwonderlijk want wat ervaren wordt, ligt buiten het domein van de mind en dus van het werkveld van de mentale gezondheidszorg. Bovendien staat de mind dusdanig centraal, dat er geen overweging is dat we in plaats van ‘opgesloten te zitten’ in ons geconditioneerde denken, het leven ook buiten de geconditioneerde mind om kunnen ervaren. Wat laat zien dat de realiteit compleet anders in elkaar zit. Waarbij de mind er nog steeds is maar waarbij we het leven niet langer waarnemen via de filters van onze conditionering. Metaforisch gezegd, ben je als het ware uit je mind gevallen. Wanneer je dat zelf niet eerder ervaren hebt, is dat ook niet voor te stellen en vaak ook niet iets waarvan we de mogelijkheid overwegen. Het is vaak ook niet iets waarvan we de mogelijkheid overwegen. We zijn immers opgegroeid met de stelligheid dat de manier waarop de meeste mensen het leven ervaren en waarop ook onze maatschappij is gebaseerd, de enige echte en juiste manier is. Bovendien kan de mind niet weten wat het niet kent. Leg iemand die nog nooit een kiwi geproefd heeft maar eens uit hoe een kiwi smaakt, al schrijf je er een heel boek over of praat je er wekenlang over dan zal deze persoon het nog niet weten. Je moet het eerst ervaren voordat de mind het kan vertalen. Mensen die psychologie of filosofie gestudeerd hebben, vormen hier geen uitzondering op. En dus is een bewustzijnstoestand die hiervan afwijkt en niet begrepen wordt waardoor mensen ervan af willen, al snel een stoornis.
"Wanneer we de wereld niet langer als zo solide en echt ervaren als dat we dat voorheen deden, zoals in de opsomming hierboven, ben je als het ware met je neus in dé Realiteit van het leven gevallen."
Je wilt van deze bewustzijnstoestand af?
Vandaar ook dat wanneer je te maken hebt met derealisatie, je geneigd bent op zoek te gaan naar wat je ertegen kunt doen. Je wilt ervan af. Je wilt het leven ervaren zoals je dat hiervoor deed. Snap ik helemaal. Ook al denk ik daar zelf anders over.
Wat dat betreft heb ik heel goed, goed en minder goed nieuws voor je. Dat is natuurlijk relatief want het is maar net zoals je het wilt bekijken.
Het minder goede nieuws is dat er niets tegen te doen is. Derealisatie en ook depersonalisatie (vaak gaan deze twee bewustzijnstoestanden hand in hand) kunnen we niet verhelpen omdat er iets aan de hand is waarop we als individu geen invloed hebben. We kunnen invloed uitoefenen via de mind op de mind met betrekking tot hoe we het leven ervaren, echter wanneer het bewustzijn uit de mind is gevallen of door de mind heen is gebroken, kan de mind hierop geen invloed uitoefenen. De mind die terug wil naar de beleving waaraan het gewend was. Ertegen in verzet gaan, wat dus aan de hand is wanneer we niet willen wat aan het gebeuren is, helpt zeker niet. Het maakt dat wat is en wat niet weggaat door het niet te willen, alleen maar pijnlijker wordt. Het verklaart ook waarom de gezondheidszorg wel de angst of depressie kan behandelen die hierbij kan komen kijken wanneer deze bewustzijnstoestand ongewenst is (met of zonder medicatie) maar de bewustzijnstoestand zelf onveranderd blijft. Depressie en angst vinden hun oorsprong in de mind terwijl de oorzaak van derealisatie erbuiten ligt.
Het goede nieuws is dat de beleving van een solide wereld zoals je dat gewend was te ervaren bij de meeste mensen na verloop van tijd weer terugkomt. Dat kan minuten, uren, dagen en soms zelfs weken en ook jaren duren. Tegelijkertijd is deze bewustzijnstoestand iets wat zich vaker kan gaan herhalen om uiteindelijk een definitieve manier van ervaren aan te nemen. Dat hoeft zeker niet maar kan wel zo zijn. Toch weer minder goed nieuws in het geval je ervan af wilt. Ondanks dat dat zo is, draagt het bij aan ontspanning is mijn ervaring, om deze nieuwe wijze waarop het leven ervaren wordt beter te leren begrijpen. En het eventuele idee dat er iets mis is wat bijdraagt aan weerstand, te doorbreken. Vervolgens is het van belang dat er begrip komt ten aanzien van het proces waarin je terecht gekomen bent zodat je het grotere plaatje waarvan deze fase onderdeel is, begrijpt. Waarmee we aangekomen zijn bij het hele goede nieuws en dat is dat er in mijn beleving en wat ik ook zo ervaren heb, iets prachtigs aan de gang is wat je zou kunnen omarmen. Wanneer je eenmaal begrijpt wat deze bewustzijnstoestand is, wat het betekent, met welke vrijheid dit gepaard gaat en waar het zich naar toe kan bewegen, gaat dat een stuk gemakkelijker.
Dit stuk is dan ook bedoeld om je in de eerste plaats gerust te stellen en je te laten weten dat je zoals al eerder gezegd, okay bent. Ook al ervaar je dat misschien (nog) niet zo. Ten tweede is het bedoeld om bij te dragen aan begrip zodat je tot ontspanning en verdieping kunt komen.
"Het is waar we onze diepste natuur ontdekken, ervaren en leven. Niet als een concept, filosofie of levensstijl maar als een werkelijkheid. Het is leven in een ander paradigma."
Wat is er aan de hand?
Wanneer we de wereld niet langer als zo solide en echt ervaren als dat we dat voorheen deden, zoals in de opsomming hierboven, ben je als het ware met je neus in dé Realiteit van het leven gevallen. Hoofdletter ‘R’. Niks geen derealisatie maar een eerste stap in realisatie van wat de werkelijkheid van ons bestaan is.
Zoals hele jongen kinderen de wereld ook ervaren voordat hun hoofd volgestopt wordt met ideeën en overtuigingen over wat het leven is en hoe je het moet ervaren. Deze vormen in de loop der tijd filters in onze psyche waardoor we het leven waarnemen. Het vormt onze perceptie van de realiteit. Vergelijk het met dat je zonder het te weten, een bril opgezet hebt gekregen met blauwe glazen. Omdat je niet weet dat je deze bril draagt, geloof je dat de wereld blauw is.
In het kort: wanneer je deze bewustzijnstoestand ervaart, betekent dit dat je de wereld als het ware niet langer waarneemt via de geconditioneerde psyche. Uiteraard is je geconditioneerde psyche er nog steeds maar je waarneming wordt er niet langer door gefilterd en dus ook niet door bepaald. Je neemt als het ware direct waar, waardoor je ziet dat het leven ‘gemaakt’ is van puur bewustzijn. Aangezien bewustzijn niet een ‘iets’ is, dus geen soliditeit kent, ervaar je het als ‘niet echt’. Dit is in vergelijking met hoe je de wereld daarvoor beleefde. Toen je het leven zag als materie en waarnam via de perceptie van je geconditioneerde psyche die bewustzijn niet kan herkennen. Tegelijkertijd is er misschien ook een weten dat dit meer echt is dan hoe je het ooit beleefd hebt.
Je ervaart nu, of beter gezegd het bewustzijn ervaart nu vrij van de geconditioneerde filters.
Bewustzijn is het materiaal waarvan al het leven gemaakt is. Inclusief wij zelf en onze ervaringen. Het is pure intelligentie. Als je het metaforisch zegt dan is het God die al het leven bij elkaar droomt. Net zoals wij dat doen in onze dromen ’s nachts. De plaatsen, mensen en al het andere wat we dan ervaren, lijkt op dat moment heel echt te gebeuren in een echte wereld maar het gebeurt alleen maar in ons bewustzijn. Terwijl we nergens naartoe zijn geweest en gewoon in bed lagen. Net zoals je ’s morgens wakker wordt uit die droom ben je nu ook wakker geworden uit de droom die voorheen zo echt leek. Het is de droom van onze persoonlijk geconditioneerde psyche. Eigenlijk door dit niet te willen, zeg je dat je weer terug wilt naar dromenland. Dat is niet fout of goed, echter net zoals we onze nachtelijke dromen ook niet altijd voort kunnen zetten wanneer we eenmaal wakker zijn, lukt dat in dit geval ook niet.
In de wereld van Non-Dualiteit, Advaita, Boeddhisme en andere serieuze vormen van Spiritualiteit die zich richten op het willen kennen en leven van de waarheid van ons bestaan, wordt dit een ontwaken van de mind genoemd. Het is het ervaren van een volgend paradigma. Zo is er ook een ontwaken van het hart en van het buikgebied. Dat laatste is aan de hand bij depersonalisatie en gaat vaak gepaard met een ontwaken van de mind. Deze drie centra van ontwaken laten verschillende kwaliteiten van de realiteit zien. Van dat wat het leven is en dat wat we zijn. Een ontwaken van de mind is dus nog geen volledige realisatie van de realiteit.
Wel maakt het dat we ons bestaan en het leven op een compleet andere manier ervaren en dat vraagt eigenlijk om een opnieuw opgroeien. Het betekent een sprong in menselijke evolutie en is onderdeel van het proces van innerlijke bevrijding. Bevrijding van het ego-bewustzijn ofwel spirituele verlichting. Dat is waar onze ware natuur ofwel Spirit ofwel het leven, vrij is van de illusies van het denken. En daardoor ook van het mentale leed wat hiermee gepaard kan gaan. Het is waar we onze diepste natuur ontdekken, ervaren en leven. Niet als een concept, filosofie of levensstijl maar als een werkelijkheid. Het is leven in een ander paradigma.
"Wanneer het hart ontwaakt, ervaren we de schoonheid ofwel het wonder van het leven. Het is het zien dat al het leven betekenisvol is, heilig zelfs."
Terug naar de drie punten van ontwaken zodat je de bewustzijnstoestand waarin je je bevindt in een groter perspectief kunt plaatsen.
Wanneer de mind ontwaakt uit de trance van de geconditioneerde mind, zien we de realiteit zoals deze is. We zien dat alles leegte is. Het is leegte als vorm. Niet leeg zoals een lege kast maar een volle leegte. Ontwaakt zijn uit de mind is o.a. helder zijn op het materiaal waarvan het leven gemaakt is zoals hierboven uitgebreider omschreven staat. Het is uiteindelijk ook ervaren dat de gedachten van het denken, in de zin van oordeel en overtuiging leeg zijn. Dat wil zeggen dat je ontdekt dat ze geen wortels in de realiteit hebben. Ze zijn niet meer dan een persoonlijk kijk op het leven. Zodra je je dat realiseert, heb je nog steeds je persoonlijke kijk op het leven wat er ook zeker bij hoort, echter ben je er niet langer meer mee geïdentificeerd. Daardoor ben je niet langer van streek of geprikkeld als iemand het niet met je eens is. Het maakt dus vrij. Je ben je bewust dat alle ideeën en gedachten slechts een relatieve waarheid zijn. Het één is wel meer waar dan het ander en hoe verder gedachten verwijderd zijn van de realiteit hoe meer leed en conflict ze vroeg of laat te weeg brengen doordat je in botsing komt met de realiteit. De realiteit die gebaseerd is op fundamentele waarheid wat zich uit als liefde voor het leven en samengaat met vrijheid en vrede. Bewijs? Kijk maar naar alle chaos en conflict in de wereld omdat we veraf zijn komen te staan van de basiskwaliteiten van het leven. En aangezien we het leven zijn, staan we dan dus ook veraf van onszelf. Overigens staan je praktische gedachten hier los van. Met praktische gedachten bedoel ik de gedachten die je nodig hebt om je leven vorm te geven, zoals bijvoorbeeld het weten waar je je huissleutels hebt gelaten. Of wie je moet bellen voor een bepaald project. Waar we het hierover hebben zijn je meningen en ideeën en de gedachten in de vorm van verhalen die we onszelf vertellen. Wat we vinden van het leven, wat had moeten zijn en wat niet zo had moeten zijn.
Wanneer het hart ontwaakt, ervaren we de schoonheid ofwel het wonder van het leven. Het is het zien dat al het leven betekenisvol is, heilig zelfs. Goddelijk zou je het kunnen noemen. Een klassieke uitdrukking is dat je het ware gezicht van God in alles en iedereen ziet. Wat je dan ervaart is onvoorwaardelijke liefde voor het leven. Voor alles en iedereen doordat we voelend zien dat alles en iedereen Dat is. Oneindig veel andere verpakkingen met dezelfde essentie. Het is wat ook wel wat de ervaring van eenheidsbewustzijn wordt genoemd.
Natuurlijk vind je niet alles en iedereen leuk of aardig, ben je het niet overal mee eens en heb je nog steeds je persoonlijke voorkeur. Je bent ook nog steeds mens. Echter deze liefde gaat zo veel dieper dan al het persoonlijke. Het is liefde voor Dat wat schuilgaat achter de vorm als vermomming; Spirit ofwel de essentie van het leven. Of het nu een boom is, een koe, een kat of je buurman. Het is een voelend weten dat alles en iedereen Dat is. Dat wat we zelf ook zijn. Het is daarom het hart van compassie en begrip voor alles wat leeft. Het leven heeft nu eenmaal de eigenschap om verschrikkelijk veel van zichzelf te houden. Dat ervaar je dan en al zou je willen, wat niet zo is, je kunt het niet uitzetten. Het voelt namelijk goed omdat het je diepste natuur is en alles wat natuurlijk is voelt goed. Het ontwaken van het hart is waar de ‘juice’ in ons bestaan komt; de vreugde en liefde van het leven, voor het leven. De volheid wat zich in ons dagelijkse bestaan vooral uitdrukt als een onderstroom van tevredenheid en je vervuld voelen. Het is wat we vroeg of laat ervaren als ‘ontbrekend’ zolang we leven in de toestand waarbij alleen de mind of het buikgebied ontwaakt is.
Wanneer het buikgebied ontwaakt, dat wil zeggen vrij is van de fysieke verkramping en weerstand waardoor we ervaren los te staan van het leven dan ervaren we één te zijn met het leven. We ervaren niet langer te bestaan als een solide ‘ik’; een centrum wat in een lichaam gelokaliseerd is. We kunnen onszelf nergens meer vinden omdat Dat wat we zijn, ons werkelijke ‘Ik’ alles en overal is. Het centrum wat eerst in een lichaam leek te wonen is dus overal en daarom ervaren we het niet langer. We ervaren het leven dan als het leven zelf. Als God, mocht je er een religieuze draai aan willen geven. Het is de ontdekking dat wat we zijn en dat wat het leven is één groot Mysterie is. Met een hoofdletter ‘M’. Zelfs God heeft geen idee wie of wat het is. En daarin schuilt een enorme vrijheid, voorbij wat ons denken voor mogelijk kan houden. Echter wanneer de mind zich tegen dit ontwaken blijft verzetten, zoals dat bij depersonalisatie vaak ervaren wordt wanneer iemand geen spirituele kennis of achtergrond heeft, dan blijft het lichaam stress genereren waardoor deze vrijheid niet ervaren wordt.
Dit is een hele beknopte beschrijving van wat het is om cirkeltje rond te ontwaken. Het is het samenkomen van het menszijn en Spirit waardoor beide fenomenen overstegen worden. Voor Spirit ofwel het leven is er geen grotere vreugde dan om dat te leven. Om bewust te zijn van wat het is, en dit tot uitdrukking te brengen in ons menselijke bestaan. Vergis je niet door te denken dat je dan een heel bijzonder mens wordt. Je wordt er juist meer mens van dan dat je ooit was terwijl je tegelijkertijd heel bewust bent dat je het leven zelf bent. Wanneer we voorbij de mind ervaren wordt het leven een enorme paradox wanneer we dat in woorden proberen uit te drukken. In beleving voelt het echter heel natuurlijk. Heel sober en echt.
“Het is een enorme verschuiving van betekenis vinden in de wereld van ogenschijnlijke materie naar betekenis vinden in het wonder dat bewustzijn is.”
Hoe nu verder?
Of je het nu wilt of niet. Je bent door het leven op het zogenoemde spirituele pad gezet. Misschien leek het veroorzaakt te zijn door het gebruik van Marihuana of kwam het door enorme stress of trauma. Of plots zonder enkele aanwijsbare aanleiding. Wat het dan ook is, dat is hoe je leven gegaan is en dat is waar Spirit, ofwel het leven, door het geconditioneerde denken heen is gebroken. Aangezien we niet weten of de wereld die gemaakt lijkt van solide elementen, nog terugkomt, kan de volgende stap je helpen om tot ontspanning te komen. Het is de simpele realisatie dat wat je ervaart altijd al de realiteit was. Ook al ervoer je dat eerder niet zo en ook al zou je willen dat het anders was. Het is een kwestie van acceptatie dat de realiteit anders in elkaar zit dan dat je altijd had gedacht.
Nu je ziet dat het bestaan leeg is, kan het zo zijn dat je het leven als betekenisloos ervaart. Bedenk dan dat dat is hoe de mind het interpreteert, nu het inziet dat alles leegte is. Er eigenlijk niets is om aan vast te houden of om naar te streven. Het kan daar behoorlijk somber van worden omdat het gewend was doelen achterna te jagen die nu misschien ook als leeg worden ervaren. Het is daarom goed om te bedenken dat dit geen eindfase is. Het helpt wanneer je je mind onderwijst in wat er aan de hand is door er bijvoorbeeld over te lezen. Er zijn boeken genoeg over geschreven. Want wanneer je het proces vertrouwt en meebeweegt, wat begint met je in deze nieuwe situatie te ontspannen, kan er een volgende deur opengaan. Een deur waardoor betekenis en warmte deze nieuwe manier van het leven ervaren, binnen kan stromen. Het is een enorme verschuiving van betekenis vinden in de wereld van ogenschijnlijke materie naar betekenis vinden in het wonder dat bewustzijn is.
- door Angelique Romeijn - Origin Therapie
Commenti